مد سریع ( Fast fashion) مفهومی است که امروزه در صنعت مد زیاد شنیده می شود.  در واقع به روش تولید و توزیع سریع لباس در پاسخ به روند مد با تغییرات سریع اشاره دارد. از ویژگی های بارز این صنعت می توان به چرخه های تولید سریع، مواد اولیه نفتی ارزان قیمت و ضایعات زیاد اشاره نمود. در حالی که پایداری با استفاده از مواد سازگار با محیط زیست و با دوام، حمایت از شیوه های کار منصفانه، و تأکید بر کیفیت و دوام بالا یا به عبارت دیگر تولید لباس با هدف ماندگاری زیاد محقق می شود. از این رو دنیا باید به سمت مد چرخشی  (Circular Fashion)  و تولید منسوجات پایدار حرکت نماید که از طریق سرمایه‌گذاری راهبردی در زیرساخت‌های بازیافت منسوجات و نوآوری در تکنولوژی آن محقق خواهد شد.

علیرغم نگرانی‌های فزاینده ای که در خصوص مسئله پایداری در صنعت مد سریع (Fast Fashion) و مسائل زیست محیطی پیرامون آن وجود دارد، نرخ بازیافت منسوجات به منسوجات جدید (textile-to-textile recycling) در جهان در حدود 1% است که رقم بسیار ناچیزی است و  این خود مسئله را برای حفظ محیط زیست و منابع آن بسیار نگران‌کننده‌ می سازد.

بازیافت منسوجات می تواند یک راهکار کلیدی برای کاهش اثرات مخرب بر محیط زیست و صرفه‌جویی در منابع طبیعی باشد. پژوهش‌های اخیر نشان داده اند که سرمایه‌گذاری راهبردی در زیرساخت‌های بازیافت و بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته می‌تواند به تحقق اهداف اقتصاد چرخشی در صنعت نساجی کمک نماید. بطور مثال براساس پژوهش جدید مؤسسه تحقیقات زیست‌محیطی  (IVL)سوئد در صورتی که میزان بازیافت منسوجات به منسوجات جدید در جهان تا سال 2035 به 10% برسد آنگاه میزان انتشار گازهای گلخانه ای 440 هزار تن کاهش خواهد یافت؛ که عدد قابل ملاحظه ای است و گامی چشمگیر به سوی اقتصاد چرخشی در بخش‌های مد و نساجی محسوب می شود.

در صورت تحقق این میزان از بازیافت منسوجات، کمبود در منابع آبی نیز بیش از ۳ درصد کاهش خواهد یافت که در سطح جهانی معادل ۸/۸ میلیارد مترمکعب آب خواهد بود.

توضیح: اقتصاد چرخشی یا اقتصاد دورانی (Circular Economy) مدلی از تولید و مصرف است که به‌اشتراک‌گذاری، اجاره، استفاده مجدد، تعمیر، نوسازی و بازیافت محصولات موجود را شامل می‌شود. هدف از این مدل کاهش تولید زباله و بهره‌وری بهینه از منابع طبیعی است. در این مدل، طراحی، تولید، مصرف و بازیافت محصولات به گونه‌ای انجام می‌شود که مواد و منابع به چرخه بازگردانده شده و دوباره استفاده شوند. این مدل نقطه مقابل اقتصاد خطی است که بر استخراج، تولید، مصرف و دور ریختن تمرکز دارد.

محققان سوئدی در تحقیق فوق الذکر با استفاده از روش شبیه سازی مونت‌کارلو (Monte Carlo method) پنج فرایند اصلی بازیافت الیاف را ارزیابی نمودند. روش مونت کارلو تکنیک آماری است که از طریق نمونه‌ گیری تصادفی، پاسخ‌های تقریبی برای مسائل کمّی فراهم می‌کند. نتیجه این تحقیقات نشان داد که در صورت استفاده از سامانه‌های پیشرفته بازیافت، احتمال کاهش تأثیرات زیانبار اقلیمی ۹۲ درصد و احتمال بهبود در وضعیت کمبود منابع آبی نزدیک به ۱۰۰ درصد خواهد بود. به‌طور میانگین، تغییر شیوه های تولید مرسوم فعلی در صنعت نساجی می‌تواند موجب کاهش 0.5 درصدی در تأثیرات مخرب زیست محیطی در سطح جهان شود.

نتایج این تحقیق در حالی منتشر شد که اتحادیه اروپا در حال اعمال سیاست های راهبردی در راستای تولید منسوجات پایدار و چرخشی می باشد؛ هدف از وضع این سیاست های راهبردی تضمین این موضوع است که تا سال ۲۰۳۰ تمامی منسوجات عرضه‌شده در بازار اتحادیه اروپا با دوام، قابل تعمیر و قابل بازیافت باشند.

گسترش طرح‌های بازیافت الیاف-به-الیاف (Fiber-to-fiber recycling)  نیز می تواند به تحقق این سیاست ها کمک نماید. به این منظور موارد ذیل باید پیاده سازی شوند:
•    بهبود سیستم‌های جمع‌آوری و تفکیک منسوجات
•    ارتقای کیفیت و یکنواختی الیاف بازیافتی
•    اعمال ابزارهای اقتصادی مانند وضع مالیات بر مواد اولیه بکر و طبیعی (Virgin textile materials)از جمله پنبه، کتان و امثالهم.

نکته دیگر این است که صرفاً افزایش میزان بازیافت منسوجات برای بهبود شرایط کافی نیست. بلکه فرایندهای بازیافت نیز باید به گونه‌ای بهینه‌سازی شوند که از جنبه های مصرف انرژی و منابع کارآمدتر گردند. همچنین الیاف حاصل از مواد بازیافتی کیفیتی در سطح الیاف طبیعی داشته باشند تا بتوانند جایگزین آنها گردند. در صورت لحاظ شدن تمامی موارد تأثیرات زیست‌محیطی صنعت نساجی کاهش خواهد یافت.
با توجه به اهمیت مسئله، اقدامات قاطع‌تر و هماهنگ‌تری در سطوح بالای سیاسی جهان می بایست انجام گردد تا صنعت نساجی پایدارتر و کارآمدتر در استفاده از منابع شکل گیرد. از جمله می توان به برنامه های اجرای قانون اقتصاد چرخشی (Circular Economy Action Plan) و دستورالعمل بهره‌وری انرژی (Energy Efficiency Directive) در اتحادیه اروپا اشاره نمود. این سیاست ها باید به سرتاسر جهان تعمیم یابند.

♦ منابع مرتبط :

www.textiletoday.com.bd►

https://nasaji.com►

https://hivainco.com►

♦ لینک اشتراک گذاری :

B2n.ir/nassajyar01821►

♦ مطالب پیشنهادی :

 -دستگاه های کاورینگ نوع HKV شرکت جینگ گانگ

 - ثبت نام تور نمایشگاه نساجی سنگاپور ITMA ASIA CITME 2025

.

.

لطفاً ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.