شکل 1: ماشین های جت رنگرزی

اخبار و مطالب روز نساجی: اشنایی با ماشین آلات نساجی

ویژگی ها، انواع، قطعات و اصل کار دستگاه رنگرزی جت

 Features, Types, Parts and Working Principle of Jet Dyeing Machine
 

دستگاه رنگرزی جت:

دستگاه  جت رنگرزی  مدرن ترین دستگاهی است که برای رنگرزی پارچه پلی استر با رنگ های دیسپرس استفاده می شود. در این ماشین‌ها، هم پارچه و هم مایع رنگرزی در حرکت هستند و در نتیجه رنگرزی سریع‌تر و یکنواخت‌تری بدست می اید. در دستگاه رنگرزی جت هیچ قرقره محرک پارچه ای برای حرکت پارچه وجود ندارد. حرکت پارچه تنها با نیروی آب انجام می شود. این روش رنگرزی به دلیل نسبت کم محلول ، مقرون به صرفه است. کاربر پسند است زیرا در مقایسه با دستگاه رنگرزی لوله بلند که برای کنترل حرکت پارچه چهار شیر لازم بود در دستگاه های جت رنگرزی و دستگاه رنگرزی پارچه فقط یک شیر وجود دارد. عدم وجود قرقره، نیاز کمتر به  نیروی برق، تعمیر ونگهداری فقط دو بست واتصال مکانیکی  و زمان کوتاه تر خرابی در مواقعی  که فشار جت و سرعت قرقره هماهنگ نباشد از خصوصیات این دستگاه رنگرزی است.

در ماشین‌های جت رنگرزی، یک جریان  قوی از محلول  رنگی از یک مسیر دایره ای به  بیرون پمپ می شود  که طناب پارچه‌ای در لوله‌ای به نام ونتوری از آن عبور می‌کند. لوله ونتوری باریک است، بنابراین نیروی محلول رنگی که از آن عبور می کند، پارچه را با خود از جلو به پشت دستگاه می کشد. پس از آن طناب پارچه ای به آرامی به صورت چین خورده دور دستگاه حرکت می کند و سپس دوباره از جت عبور می کند، چرخه ای شبیه به چرخه ماشین رنگرزی وینچ. جت دارای یک هدف دوگانه است زیرا هم پارچه را خیلی ارام جابجا می کند  و هم در هنگام عبورپارچه  از آن به طور کامل در رنگ  غوطه ور می شود.

در همه انواع ماشین های جت دو مرحله اصلی کار وجود دارد:

فاز فعال که در آن پارچه با سرعت حرکت می کند، از جت عبور می کند و رنگ را به خود جذب می کند.فاز منفعل که در ان پارچه به ارامی از پشت به سمت جلوی دستگاه حرکت می کند.
ماشین‌های جت رنگرزی منحصر به فرد هستند زیرا هم رنگ و هم پارچه در حرکت هستند، در حالی که در انواع دیگر پارچه در محلول رنگی ثابت حرکت می‌کند یا پارچه ساکن است و مایع رنگ در آن حرکت می‌کند.

طراحی دستگاه جت رنگرزی با ونتوری به این معنی است که بین طناب پارچه و مایع رنگرزی اختلاط خوبی صورت میگیرد و سرعت در رنگرزی کیفیت خوب رنگرزی ایجاد می شود. اگرچه این طرح می‌تواند چین‌هایی را به صورت طولی در پارچه ایجاد کند، اما درجه تلاطم بالا باعث می‌شود پارچه به سمت بیرون بالونی شود  و پس از خروج پارچه از جت، چین‌ها ناپدید شوند. جریان سریع محلول رنگی  علی اخصصو موقعی که ماشین کامل پر نشده باعث ایجاد کف نسبتا زیادی می شود. ماشین‌ها با نسبت‌های کم رنگ  در حدود 10به 1 کار می‌کنند، بنابراین مانند رنگرزی بیم ، رمق کشی خوب است و مصرف آب و انرژی بهینه است.

ماشین های رنگرزی جت در ابتدا مخصوص رنگرزی پلی استر تریکو طراحی شدند و در واقع آنها در ابتدا برای کار در دمای بالا برای این منظور طراحی شدند. ماشین‌های رنگرزی جت بخازر طرح‌های مختلف و سیستم‌های حمل و نقل، تطبیق پذیری زیادی دارند و برای بسیاری از پارچه‌های معمولی و ترکو قابل استفاده اند. شکل زیر یک دستگاه رنگرزی جت را نشان می دهد که پس از اتمام چرخه رنگرزی تخلیه می شود.

جریان قوی رنگ در ماشین‌های ابتدایی به پارچه‌ فشار زیادی می اورد، بنابراین برای رنگرزی پارچه‌های ظریف مناسب نبود. توسعه ماشین‌های کاملاً غرقابی که در آنها طناب پارچه همیشه به طور کامل در محلول رنگی غوطه‌ور است این مشکل را حل کرد. پارچه پس از عبور از ونتوری، به یک لوله ذخیره سازی بسیار بزرگ منتقل می شود، جایی که سرعت آن بسیار کندتر می شود سپس از طریق یک لوله باریک به سمت ونتوری کشیده می شود. در این دستگاه پارچه به صورت طناب رنگ می شود که بزرگترین عیب  دستگاه هم هست.

ویژگی های دستگاه رنگرزی جت:

در مورد دستگاه رنگرزی جت، حمام رنگ از طریق نازلی که کالا را حمل می کند به گردش در می آید. ویژگی ها و مشخصات فنی دستگاه جت رنگرزی در زیر آورده شده است.
• ظرفیت: 200-250 کیلوگرم (تک لوله)

• نسبت محلول رنگی معمولی بین 1:5 و 1:20 است؛   

• رنگ: 30-450 گرم در متر مربع پارچه (پلی استر، مخلوط پلی استر، پارچه های معمولی و تریکو)

• درجه حرارت بالا: تا 140 درجه دستگاه

• سرعت پارچه  200  تا 500 متر بر  دقیقه

ویژگی های دیگر:

• بدنه دستگاه و قطعات مرطوب کار  از جنس  ss 316/316L برای مقاومت در برابر خوردگی ساخته شده .

• قرقره وینچ با قطر بزرگتر کشش سطحی کمتری را با پارچه ارائه می دهد.

• پمپ گریز از مرکز ss سنگین که سرعت جریان بالایی را برای ایجاد سرعت بالای پارچه فراهم می کند.

• نازل معکوس که طناب پارچه‌ای را به عقب برمی‌گرداند تا به‌طور خودکار هرگونه گره خوردگی را آزاد کند.

•مبدل حرارتی بسیار کارآمد برای گرمایش و سرمایش سریع. یک اتاق ساخت  رنگ با لوازم جانبی.

انواع دستگاه رنگرزی جت:

درزمان انتخاب  از بین انواع ماشین های رنگرزی نساجی به طور کلی ویژگی های زیر باید در نظر گرفته شود. شکل ناحیه ای که پارچه در آن انباشته  می شود، یعنی دستگاه بلند شکل یا دستگاه کامپکت J-box نوع نازل همراه با موقعیت خاص آن یعنی بالاتر یا زیر سطح حمام رنگ. بسته به کم و زیادبودن  این معیارها انواع ماشین های جت از هم متمایز می شوند سه نوع  دستگاه جت رنگرزی وجود داردکه عبارتند از:
• ماشین رنگرزی Overflow
• ماشین رنگرزی  Soft Flow
• ماشین رنگرزی  Airflow

شکل 2: قطعات دستگاه جت رنگرزی

قطعات اصلی دستگاه رنگرزی جت:

مخزن اصلی محفظه وینچ نازل مبدل حرارتی عقب  مخزن ذخیره مخزن دوزینگ وترکیب شیمیایی رنگ واحد کنترل پلاتر پردازشگر پارچه انواع مختلف موتورها و شیرها پمپ اصلی خطوط اصلی مانند خط آب، خط تخلیه، ورودی بخار و غیره.

شکل 3 : نمودار دستگاه جت رنگرزی

اصول کار دستگاه رنگرزی جت:

در این دستگاه مخزن رنگ حاوی رنگهای دیسپرس، ماده دیسپرس کننده، ماده یکنواخت کننده و اسید استیک می باشد. محلول در مخزن رنگ پر می شود ، به مبدل حرارتی می رسد در آنجا محلول گرم می شود و سپس به پمپ گریز از مرکز و سپس به محفظه فیلتر منتقل می شود.
محلول فیلتر شده و سپس به محفظه لوله ای می رسد. در اینجا موادی که باید رنگرزی شود بارگیری می شود و وینچ چرخانده می شود تا مواد نیز چرخانده شود. دوباره محلول رنگی به مبدل حرارتی می رسد و عملیات به مدت 20 تا 30 دقیقه در دمای 135 درجه سانتی گراد تکرار می شود. حمام رنگ پس از خارج شدن مواد خنک می شود.
چرخ اندازه گیری بوسیله  یک یونیت الکترونیکی بر روی وینچ فیکس شده و کارش ثبت سرعت پارچه است. دماسنج، گیج فشار نیز در کنار دستگاه ثابت شده است تا دما و فشار حین کار را یادداشت کند. یک وسیله  ساده نیز برای نوشتن شید رنگی تعبیه شده است.

مزایای دستگاه رنگرزی جت:

دستگاه رنگرزی جت مزایای قابل توجه زیر را ارائه می دهد که آنها را برای پارچه هایی مانند پلی استر مناسب می کند.
1- زمان رنگرزی نسبت به رنگرزی بیم  کوتاه تر است.

2- نسبت پارچه به محلول رنگی 1:5 (یا) 1:6 تولید در مقایسه با دستگاه رنگرزی بیم زیادتراست.

3- مصرف کم آب که باعث صرفه جویی در انرژی و گرمایش و سرمایش سریعتر می شود.

4-زمان رنگرزی کوتاه پارچه بالا سرعت حمل و نقل با تنظیم شیر نازل برای ایجاد سطح رنگرزی.

5-می توان به راحتی در دماها و فشارهای بالا کار کرد. گردش شدید مایع و مواد باعث رنگرزی سریعتر می شود.

6-رنگ کمتر در سطح و در نتیجه شستشوی سریعتر با خاصیت پایداری کمی بهتر. 

7-با پارچه با دقت و ملایمت کار می شود.

محدودیت ها / معایب دستگاه رنگرزی جت:

1- پارچه به صورت طناب رنگ می شود. خطر درهم تنیدگی.

2- احتمال ایجاد چین و چروک. نیروی جت ممکن است به پارچه های ظریف آسیب برساند.

3-نمونه برداری از پارچه رنگ شده در طول رنگرزی دشوار است.

4- پارچه های نخ های الیاف استیپل  ممکن است بدلیل سایش  پرزدار شوند.

5-تمیز کردن اجزای داخلی دشوار است زیرا دستگاه کاملاً محصور است.

6-سرمایه گذاری اولیه و هزینه نگهداری بالاست.

♦ منابع مرتبط :

►textilelearner.net/jet-dyeing-machine/

 ♦ لینک اشتراک گذاری :

 https://b2n.ir/nassajyar887►

♦ مطالب پیشنهادی :

-گستردگی فناوری های پایدار در صنعت نساجی

-پروسه رنگرزی نخ در ماشین آلات فشار بالا با درجه حرارت بالا

-آشنایی با انواع جت رنگرزی پارچه

.

.

لطفاً ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.