بازگشت به لیست اخبار
جزئیات خبر
Functional Textiles & Apparels
در میان منسوجات بیولوژیکی، ماسکهای جراحی نیز وجود دارند که از 3 لایه تشکیل شدهاند. لایه میانی الیاف اضافی یا الیاف میکرو مصنوعی بوده که از دو طرف توسط الیاف اکریلیک پوشانده میشوند.
پوشک یکبار مصرف دارای 3 لایه است: لایه پوشش داخلی، یکلایه جاذب و یکلایه بیرونی. پوشش داخلی در پوشکها آبدوست بوده که با پلیاستر یا پارچه بی بافت پلیپروپیلن محصور میشوند. همچنین دستمالهای کاغذی و دستمالهای مرطوب پزشکی دارای پوشش ضدعفونیکننده هستند که از این منسوجات و دستمالها برای تمیزکردن زخمها استفاده میشود. نوع بافت منسوج مورداستفاده، قابلیت فشردهسازی زیادی را فراهم میکند که در بسیاری از کاربردها مانند محافظت از زانوها و همچنین در درمان اختلالات در هنگام آسیبهای بدنی استفاده میشود.
با استفاده از منسوجات محافظ شیمیایی، اعضای بدن از مواد شیمیایی خطرناکی که در تماس مستقیم با سطح پوست و بدن هستند، جدا میشوند. حفاظت از کشاورزان در برابر حشرهکشها، حفاظت از رانندگان کامیون از مواد شیمیایی سمی در هنگام بارگیری یا تخلیه و حفاظت از آتشنشانان در برابر مواد شیمیایی از مصارف لازم و ضروری استفاده از این منسوجات است. مواد محافظ شیمیایی ممکن است در کل منسوج و یا در بخش موردنظر از منسوج محافظ استفاده شوند.
منسوجات CRT از پوشنده در برابر محیط خارجی و بیرونی محافظت میکنند. این منسوجات باید بدون پرز و ضد الکتریسیته ساکن باشند و از آلودگی منسوجات توسط انسان جلوگیری کنند. مؤسسه خدمات محیطی انواع مختلف لباس را برای کاربرد این دسته از منسوجات توصیه میکند. برای تولید منسوجات CRT میتوان از انواع پارچه شامل بافته شده، بی بافت و لایهای استفاده کرد.
1) مواد بازتابی که هنگام برخورد نور، نور را جذب کرده و سپس با انجام فرایند بازتاب میدرخشند.
کاربرد فناوری نانو در زمینه منسوجات و پوشاک اهمیت روزافزونی پیدا کرده است. فناوری نانو بهعنوان تکنیکی برای استفاده از موادی با حداقل یک بعد اندازه نانو برای ساخت مواد با خواص بهبودیافته به دلیل اندازه کوچک، تعریف میشوند. معمولاً محصولات در محدوده 1100 نانومتر، ذرات نانو در نظر گرفته میشوند. بدون شک ثابت شده است که اثر دائمی با خواص عملکردی بهبودیافته حتی پس از شستشوی مکرر در مورد تولیدکننده کالاهای نساجی با استفاده از فناوری نانو امکانپذیر است.
بهطورکلی، منسوجات تولید شده با ذرات نانو به دلیل ایجاد پوشش دافع آب، محافظت بالایی را به وجود میآوردند. چشم غیرمسلح نمیتواند لایه محافظی که تقریباً 100 نانومتر است را تشخیص دهد و این لایه، لباس را در برابر آب و کثیفی مقاوم میکند. همچنین وجود لایه نانومتری بر روی سطح منسوجات سبب ایجاد خواصی مانند تنفسپذیری، ایجاد حس راحتی، مقاومت در برابر چروک، وجود ثبات شستشویی کافی و غیره میشود. انجام چنین تکمیلهایی بر روی سطح منسوجات، از نظر طبیعت غیرسمی، دارای ارزشافزوده بالا و سازگار با محیط ریست است.
تاريخ ثبت : ۸ مرداد ۱۴۰۲ ساعت ۱۲ و ۱۹ دقيقه
تعداد بازدید : ۳۳۹۰ بار
منسوجات و پوشاک کاربردی در صنعت نساجی
اخبار و مطالب روز نساجی: نوآوری در منسوجات
منسوجات و پوشاک کاربردی
Functional Textiles & Apparels
1- معرفی
در میان حوزههای متنوع کاربرد منسوجات فنی که برای رشد اقتصاد کشورهای مختلفی مانند هند و چین است، محصولات بهداشتی و بهداشتی غیرقابلکاشت به دلیل ویژگیهای کاربردی نهایی اهمیت قابلتوجهی پیدا کردهاند. منسوجات محافظ، قابلیت ایجاد محافظت در برابر مواد شیمیایی خطرناک را دارند. این دسته از منسوجات برای محافظت از انسان در برابر گرما، سرمای شدید، تشعشع و غیره دارای پتانسیل کاربرد ویژهای در دنیای پیشرفته امروزی هستند. علاوه بر این، ظهور فناوری نانو راههای بیشماری را برای تولید منسوجات و پوشاک با کارایی بالا بازکرده است. این گزارش به بررسی وضعیت کلی این رشته و گسترش دامنه آن در آینده نزدیک میپردازد.
جمعیت هند کاملاً به سمت جمعیت جوان تغییر کرده است و پتانسیل خرید و توجه بهسلامتی توسط این جمعیت جوان در حال افزایش است. به همین دلیل بیشتر کشورهای درحالتوسعه به هند بهعنوان یک بازار جهانی نگاه میکنند. هند و چین بیش از 40 درصد از جمعیت جهان را تشکیل میدهند و در آینده نزدیک کاربرد منسوجات فنی در این منطقه با نرخ بسیار بالایی افزایش خواهد یافت. کشورهای توسعهیافته از نظر تولید و مصرف منسوجات فنی بسیار جلوتر از هند هستند. آنها اکنون پتانسیل بزرگی برای بهرهبرداری از بازار آسیا را پیدا کردهاند و ازاینرو، طبق تحلیل صنعتی، حوزه منسوجات فنی، یک صنعت کاملاً امیدوارکننده برای رشد در جهان در نظر گرفته میشود. کسانی که در تجارت نساجی و یا پوشاک هستند و همچنین به فکر تنوع بخشیدن یا افزودن خط جدید به تجارت خود هستند، باید به این بخش از منسوجات فنی و کاربردی بهعنوان یک پیشرفت چشمگیر در صنعت خود بدان نگاه کنند. تجربه و پیشینه تولید و همچنین عرضه منسوجات معمولی، بهطورکلی تولیدکنندگان را قادر میسازد تا در بخش منسوجات فنی نیز پیشرفت قابلتوجهی داشته باشند. این گفته به این معنی نیست که افراد جدیدی که بهتازگی در این حوزه وارد شدهاند، امکان پیشرفت را نخواهند داشت.
کشورهای توسعهیافته مانند آمریکا و ژاپن، بیش از 35 درصد تولیدات صنعتی نساجی بهخصوص منسوجات فنی و کاربردی را شامل میشوند. ای عدد برای چین بیش از 19٪ و برای هند فقط 5٪ است و بنابراین چشمانداز رشد بسیار بالایی در حوزه منسوجات کاربردی برای منطقه آسیا وجود دارد که میتواند یک بازار کاملاً جدید ایجاد کند. با وجود مواد اولیه و نیروی انسانی ورزیده، صنعت نساجی فنی مطمئناً در آینده با سرعت قابلتوجهی توسعه مییابد و منسوجات کاربردی متنوعی را مانند منسوجات پزشکی، آرایشی، محافظ، ورزشی و غیره شامل میشود.
کاربرد منسوجات در زمینه پزشکی به یکسری از خواص برای الیاف و منسوجات نیاز دارد که بسته به اینکه این منسوج قرار است دقیقاً برای چه مصرف و کاربردی استفاده شود، قابل طراحی است. جنبههای مهم منسوجات پزشکی شامل وجود ماهیت غیرسمی مواد، قابلیت استریل شدن، مطابقت با الزامات خواص مکانیکی، سازگاری زیستی و غیره است. این منسوجات باید هر گونه خطر و آسیب را از شخص مصرفکننده دور کنند و قرار نیست باعث افزایش دمای بدن فرد، التهاب مزمن و یا واکنشهای آلرژیک شوند؛ بنابراین، این منسوجات باید غیرسمی و دارای خواص سازگاری زیستی باشند.
بسته به کاربرد نهایی منسوجات کاربردی، انتخاب مناسب الیاف حائز اهمیت است. در مورد منسوجات پزشکی، مراقبتهای بهداشتی محافظتی، هدف اصلی محافظت از متخصصان از آلودهشدن به خون و سایر مواد عفونی هنگام برخورد با بیماران است. در بسیاری از مواقع از جراحان، پرستاران و همچنین متصدیان اتاق عمل یا اورژانس انتظار میرود که منسوجات محافظ را بپوشند تا از محافظت لازم در برابر هر گونه آسیبهای محیطی برخوردار شوند. این دسته از منسوجات شامل منسوجات اتاق عمل و اورژانس، غشاهای تنفسی، کلاههای جراح، ماسک، کفش و غیره است.
منسوجات حفاظتی بیولوژیکی توسط اداره ایمنی و بهداشت حرفهایSafety and health administrative (OSHA) بدین شرح است که: تجهیزات حفاظتی پرسنل تنها در صورتی مناسب تلقی میشوند که اجازه ندهند خون و یا سایر مواد عفونی از طریق منسوجات به سطح بدن افراد و یا نواحی مختلف بدن مانند چشم، دهان و غیره برسد.
از پردههای جراحی در اتاق عمل برای پوشاندن بیماران یا پوشاندن لباسها استفاده میشود. در بسیاری از مواقع این پردهها، از نوع منسوجات بی بافت هستند که دارای مواد پوششدهی شده در یک یا هر دو طرف منسوج هستند. لایه پوششدهی شده از عبور باکتریها و میکروبها جلوگیری میکند و منسوج بی بافت برای راحتی تنفسی مصرفکننده، جذب عرق و جذب ترشحات زخمی کاربرد دارد.
در میان منسوجات بیولوژیکی، ماسکهای جراحی نیز وجود دارند که از 3 لایه تشکیل شدهاند. لایه میانی الیاف اضافی یا الیاف میکرو مصنوعی بوده که از دو طرف توسط الیاف اکریلیک پوشانده میشوند.
عملکرد مورد نیاز برای ماسکهای جراحی باید به گونهای باشد که ظرفیت بالا فیلتراسیون در برابر باکتری، نفوذپذیری بالا هوا، وزن سبک و ماهیت غیر آلرژیک داشته باشد. کلاههای جراحی از الیاف سلولزی بیبافت و با استفاده از فرآیند spunlaid یا فرآیند موازی ساخته شده اند و امروزه در تولید محصولات یکبار مصرف و پوشاک برای استفاده در اتاق عمل محبوبیت بیشتری پیدا کردهاند. از ویژگیهای منسوجات جراحی میتوان به عملکرد مانع سفتی برای روپوشها اشاره کرد، زیرا سفتی ممکن است بر تعریق و حرکت تأثیر بگذارد. همچنین این دسته از منسوجات نباید پرزدهی داشته باشند زیرا در غیر این صورت ممکن است ذرات و باکتریها را به زخم منتقل کنند.
مقاومت در برابر شعله در طول کاربردهای لیزر و وجود اکسیژن در محیط کار موردنیاز است. قوانین خاصی توسط CPSC و همچنین انجمن ملی تولید الیاف دررابطهبا مقدار بازدارندگی شعله موردنیاز برای این دسته از منسوجات تعریف شده است. سایر منسوجات پزشکی یا منسوجات بهداشتی شامل ملحفه، روکش کفش، روکش تشک و دستمال مرطوب هستند. امروزه پتوهای لنو Leno پنبهای جایگزین پتوهای پشمی میشوند تا خطر ابتلا به عفونت را به دلیل قابلیت شستشو با آب کاهش دهند. در بخشهای ایزوله و بخش مراقبتهای ویژه بیمارستانها، از الیاف کامپوزیتی برای لباسهای محافظ، منسوجات یکبار مصرف، پوشک یا ملحفه استفاده میشود.
پوشک یکبار مصرف دارای 3 لایه است: لایه پوشش داخلی، یکلایه جاذب و یکلایه بیرونی. پوشش داخلی در پوشکها آبدوست بوده که با پلیاستر یا پارچه بی بافت پلیپروپیلن محصور میشوند. همچنین دستمالهای کاغذی و دستمالهای مرطوب پزشکی دارای پوشش ضدعفونیکننده هستند که از این منسوجات و دستمالها برای تمیزکردن زخمها استفاده میشود. نوع بافت منسوج مورداستفاده، قابلیت فشردهسازی زیادی را فراهم میکند که در بسیاری از کاربردها مانند محافظت از زانوها و همچنین در درمان اختلالات در هنگام آسیبهای بدنی استفاده میشود.
در ادامه به بررسی و ارائه چند منسوج کاربردی پرداخته میشود.
الف) منسوجات محافظ
منسوجات محافظ، منسوجاتی هستند که دارای نیاز صنعتی بوده و از انسان در برابر آسیبها، خطرات، گرمای شدید و آتش و از طرف دیگر در برابر سرمای شدید محافظت میکنند. همچنین محافظت در برابر مواد شیمیایی مضر، گازها، محیط باکتریایی، تشعشعات و غیره و حفاظت بالستیک که بهصورت حفاظت مکانیکی نیز است، موردنیاز است. منسوجات باهدف کمتری برای اهداف نظامی و دفاعی استفاده میشوند. این نوع منسوجات نهتنها به نیاز فعلی برای عملیات بدون خطر تبدیل میشوند، بلکه جزو قوانینی است که در حال حاضر در کشورهای توسعهیافته وجود دارد و بهزودی بهعنوان بخشی تجهیزات حمایت از حقوق بشر در کشورهای مختلف تبدیل خواهند شد. اکنون استفاده از منسوجات محافظ در محیطهای کار و دارای خطر، به یک قانون تبدیل شده است که کارفرما باید ارزیابی خطر را در محل کار انجام دهد و محیط ایمن و مناسبی را برای کارمندان فراهم کند.
منسوجات محافظ باید از استانداردهای کیفی بینالمللی خاصی تبعیت کنند. در مورد محافظت در برابر دمای بالا، به طور استاندارد درگذشته از الیاف آزبست و الیاف معدنی برای تولید منسوجات محافظ استفاده میشد. بااینحال، امروزه به دلیل ماهیت سرطانزا بودن، این الیاف دیگر برای تولید منسوجات محافظ کاربرد ندارند. طبق تعریف، مادهای را که بتوان در دمای بیش از 200 درجه سانتیگراد بدون تجزیه و ازدستدادن خاصیت فیزیکی خود استفاده کرد، میتواند قابلیت تولید منسوجات محافظ در برابر دمای بالا را داشته باشند. به دلیل قرارگرفتن مداوم منسوجات در معرض گرما، برخی از خواص منسوج نظیر استحکام، نباید به سطحی کمتر از حد موردنیاز و بهینه کاهش یابد؛ بنابراین استفاده از الیافی که بتوانند این خواص را ایجاد کنند و از کاهش استحکام منسوجات محافظ جلوگیری کنند، حائز اهمیت است. امروزه با استفاده از GSM، کاهش استحکام منسوجات محافظ را میتوان به تأخیر انداخت.
منسوجات ضد شعله بهگونهای طراحی شدهاند که از اشتعال جلوگیری میکنند. این دسته از منسوجات محافظ توانایی خاموششدن را دارند، بنابراین از گسترش شعله جلوگیری میکنند. پارچههای مقاوم در برابر شعله با استفاده از مواد نساجی دارای خواص ذاتی بازدارنده شعله و یا تکمیل الیاف یا پارچهها با مواد شیمیایی خاص ضد شعله، به دست میآیند.
ملزومات پوشاک مقاوم در برابر شعله شامل توانایی محافظت فرد پوشنده در برابر شعله، عدم کاهش خواص راحتی منسوج و دوام خاصیت مقاوم در برابر شعله است. تولید پوشاک سبکوزن باخاصیت بازدارنده شعله از نیازهای فعلی شناخته میشوند؛ زیرا برای یک آتشنشان، قابلیت انتقال رطوبت به همراه خاصیت بازدارنده شعله یک نیاز ضروری است.
برای تولید منسوجات مقاوم در برابر شعله، نخی که برای دوخت این دسته از پوشاک و لباسها استفاده میشود نیز باید مقاوم در برابر شعله باشد. همچنین این پوشاک باید دارای خواص حرارتی باشند بهگونهای که انتقال و جذب رطوبت و همچنین قابلیت تنفسپذیری برای لباس ممکن باشد.
منسوجات مقاوم در برابر شعله در لباسهای آتشنشانان، تولید مبلمان، لباسهای هواپیمایی، لباسخواب کودکان و غیره کاربرد دارند. علاوه بر منسوجات مقاوم در برابر شعله، دسته دیگری از منسوجات محافظ نیز هستند که شامل منسوجات مقاوم در برابر برش و سوراخشدن، منسوجات ضد آب و غیره هستند که دوام و پایداری از دیگر ویژگیهای ضروری این منسوجات محسوب میشود. بهطورکلی لباسهای آتشنشانی از 3 لایه، لایه بیرونی، مانع رطوبت و مانع حرارتی ساخته میشوند. لایه بیرونی باید مقاوم در برابر حرارت و شعله باشد.
مواد لیفی رایج مورداستفاده برای لایه بیرونی شامل Kevlar و PBI 60:40 و Nomex است. هدف اصلی سد رطوبتی، خشک نگهداشتن سطح بدن آتشنشان است و انتظار میرود که این ماده از نفوذ آب جلوگیری کند. سطح این منسوجات با پوششدهی یا لایهگذاری شده با نئوپرنNeoprene یا PTFE معمولاً بهعنوان مانع رطوبت استفاده میشود. اگرچه دولایه اول در برابر شعله مقاوم هستند، اما سومین لایه داخلی مانع حرارتی، محافظت مناسبی در برابر گرما ارائه میدهد. پس از برنامهریزی برای تشکیل کامپوزیت مناسب، میتوان از الیاف مختلف استفاده کرد. الیاف مورداستفاده در این کاربرد باید سبکوزن و مناسب باشند. همچنین به دلیل اینکه این دسته از منسوجات چندلایه هستند، باید کمترین مقاومت را در برابر حرکت اعضای بدن نیز داشته باشد.
ب) منسوجات محافظ شیمیایی Chemical Protective Clothing (CPC)
با استفاده از منسوجات محافظ شیمیایی، اعضای بدن از مواد شیمیایی خطرناکی که در تماس مستقیم با سطح پوست و بدن هستند، جدا میشوند. حفاظت از کشاورزان در برابر حشرهکشها، حفاظت از رانندگان کامیون از مواد شیمیایی سمی در هنگام بارگیری یا تخلیه و حفاظت از آتشنشانان در برابر مواد شیمیایی از مصارف لازم و ضروری استفاده از این منسوجات است. مواد محافظ شیمیایی ممکن است در کل منسوج و یا در بخش موردنظر از منسوج محافظ استفاده شوند.
تعدادی از محصولات محافظ شیمیایی توسط تولیدکنندگان مختلف تولید و عرضه میشوند تا از ذرات خطرناک و همچنین مواد مایع و گاز محافظت کنند. لباسهای محافظ شیمیایی شامل دستکش، چکمه، ماسک صورت، پیشبند و غیره بوده و دارای سیستم بسیار پیچیدهای هستند.
پ) منسوجات اتاق تمیزClean Room Textiles (CRT)
منسوجات CRT از پوشنده در برابر محیط خارجی و بیرونی محافظت میکنند. این منسوجات باید بدون پرز و ضد الکتریسیته ساکن باشند و از آلودگی منسوجات توسط انسان جلوگیری کنند. مؤسسه خدمات محیطی انواع مختلف لباس را برای کاربرد این دسته از منسوجات توصیه میکند. برای تولید منسوجات CRT میتوان از انواع پارچه شامل بافته شده، بی بافت و لایهای استفاده کرد.
خواص اصلی این پارچهها نیازمند راندمان بهینه در فیلتراسیون، سرعت انتقال بخار و رطوبت و تأخیر در شعله است. محدوده نفوذپذیری هوای معمولی 1 تا 45 cfm بوده و راندمان فیلتراسیون معمولی برای ذرات با اندازه 3/0 تا 5/0 میکرون از 50 تا 60 درصد متغیر است. نخهای رسانا مانند کربن، نیکل یا آلومینیوم را میتوان در تولید پارچههای CRT استفاده کرد. توانایی محافظت شیمیایی و تأخیر در شعله از الزامات اضافه شده در تولید منسوجات CRT است.
ت) حفاظت در برابر تشعشع
افرادی که در محیطهای رادیواکتیو کار میکنند به لباسهای حفاظت در برابر تشعشع نیاز دارند تا از انتقال مواد رادیواکتیو به پوست انسان جلوگیری شود. حفاظت در برابر تشعشعات برای کارکنان نیروگاه هستهای، متخصصان اشعه ایکس و کارگران شاغل در مراکز درمانی سرطان ضروری است. پارچههای محافظ هستهای از پنبه، پنبه پلیاستر و پلیاستر نایلون ساخته میشوند. یکی از تکنیکهای محافظت در برابر انتشارات گاما و بتا ناشی از یک ماده مصنوعی، محافظت از آن با استفاده از سد فلزی سرب است. لباسهای محافظ در برابر تشعشع شامل روکش سر، دستکش، روکش کفش و غیره هستند.
ث) محافظت در برابر سرمای شدید
منسوجات محافظ در برابر سرمای شدید، شامل مواد عایقی بوده که در هنگام انجام عملیات در شرایط سرد، محافظت بالایی را برای بدن ایجاد میکنند. نخهایی با نمره نخ کمتر عایق بهتری در مقایسه با نخهایی با نمره بیشتر ارائه میدهند.
ج) مواد با دید بالا High Visibility Materials (HVM)
HVMها برای محافظت از عابران پیاده بسیار ضروری است. تصادفات در شب با استفاده از وسایل نقلیه، منجر به مرگ بیش از 4000 عابر پیاده و مجروح شدن بیش از 30000 نفر در سال میشود. در تاریکی لباسهای HVM قابلیت تشخیص را افزایش میدهند و استفاده از چنین مواد با دید بالا منجر به کاهش 40 درصدی در تصادفات جادهای شده است. 3 نوع اصلی برای مواد HVM وجود دارد که عبارتاند از:
1) مواد بازتابی که هنگام برخورد نور، نور را جذب کرده و سپس با انجام فرایند بازتاب میدرخشند.
2) مواد شبتاب که در تاریکی نور زرد تولید میکنند.
3) مواد فلورسنت که در طول نیز روز قابلمشاهده هستند.
همچنین این نوع از منسوجات نیز در محصولات ایمنی برای پرسنل استفاده میشوند. از برخی کاربردهای این منسوجات میتوان برای استفاده افرادی مانند عابران پیاده، دوچرخهسواران، دوندگان، پلیس و غیره اشاره کرد. پرسنل شاغل در خطوط هوایی، مجری قانون و زمینه پزشکی نیز از منسوجات حاوی مواد بازتابنده استفاده میکنند. منسوجات حاوی مواد بازتابنده، نور روز یا نور مصنوعی را جذب میکنند و در تاریکی نور سبز و یا زرد ساطع میکنند. همچنین کریستالهای سولفید روی که رنگدانههای غیررادیواکتیو و غیرسمی هستند نیز دید را در تاریکی فراهم میکنند.
کاربردهای فناوری نانو
کاربرد فناوری نانو در زمینه منسوجات و پوشاک اهمیت روزافزونی پیدا کرده است. فناوری نانو بهعنوان تکنیکی برای استفاده از موادی با حداقل یک بعد اندازه نانو برای ساخت مواد با خواص بهبودیافته به دلیل اندازه کوچک، تعریف میشوند. معمولاً محصولات در محدوده 1100 نانومتر، ذرات نانو در نظر گرفته میشوند. بدون شک ثابت شده است که اثر دائمی با خواص عملکردی بهبودیافته حتی پس از شستشوی مکرر در مورد تولیدکننده کالاهای نساجی با استفاده از فناوری نانو امکانپذیر است.
ذرات نانو نسبت سطح به حجم بالایی دارند و بنابراین تمایل بیشتری به پارچه داشته که منجر به بهبود پایداری و دوام این مواد بر روی منسوجات میشود. برخی از تکمیلهای مبتنی بر ذرات نانو برای حفظ خاصیت تنفسپذیری و ایجاد زیر دست نرم توسعه یافتهاند. صنعت برلینتونBerlinton مستقر در ایالات متحده برای اولینبار کاربرد فناوری نانو را با نام تجاری Nano-text گزارش کرد. مواد نانو را میتوان با پوششدادن با استفاده از مواد مختلف دیگر و با تغییر تکنولوژی پوشش بر روی منسوجات اعمال کرد. از بین بسیاری از کاربردهای ممکن در صنعت نساجی، برخی از موفقترین آنها شامل تکمیلهای ضد آب، مقاوم در برابر خاک، محافظ در برابر اشعه ماورایبنفش، پوششهای ضدباکتری و ضد استاتیک و همچنین تکمیل مقاوم در برابر چروک میشود. در ادامه به بررسی و ارزیابی این تکمیلها، خواص و مزایای هر کدام پرداخته میشود.
الف) مقاومت در برابر چینوچروک
بهمنظور ایجاد مقاومت در برابر چینوچروک، روش معمولی استفاده از پیش تراکم رزین است. بااینحال، برای غلبه بر محدودیتهای رزین، از نانو دیاکسید تیتانیومNano Titanium dioxide و نانو سیلیسNano silica با استفاده از پلی کربوکسیلیک اسیدPolycarboxylic acid بهعنوان کاتالیزور تحت تابش UV برای کاتالیز کردن واکنش پیوند متقابل بین مولکولهای سلولز و اسید استفاده میشود. از سوی دیگر، کاربرد نانو سیلیس با مالئیک انیدریدMaleic anhydride بهبود موفقیتآمیزی را در ایجاد مقاومت در برابر چروک برای منسوجات ابریشمی فراهم میکند.
ب) خاصیت ضدباکتریایی
نانو نقره دیاکسید تیتانیوم و نانواکسید، روی اثر استریل کنندگی باخاصیت ضدباکتریایی نقش دارند. نانوذرات نقره با ایجاد سطح وسیع، تماس خود را با باکتریها یا قارچها بهبود میبخشد و با تأثیر بر متابولیسم سلولی از رشد سلولی جلوگیری میکند؛ بنابراین، این مواد بهعنوان باکتریکش یا قارچکش مؤثر عمل میکنند. نانوذرات نقره در جورابها و سایر محصولات بهداشتی مانند پانسمانهای سوختگی و اهداکننده پوست و غیره استفاده میشود. نانواکسید روی میتواند بهعنوان یک عامل فوتوکاتالیستی خوب باخاصیت ضدباکتریایی نیز استفاده شود. از طرفی، لباسهای خودتمیزشونده از پلیمر پلی گلیسیدیل آکریلاتPolyglycidylacrylate بهصورت مخلوط با نانو نقره استفاده میکنند تا خاصیت ذاتی اثرات ضدمیکروبی و بدون بو را به وجود آورند.
پ) خواص آنتی استاتیک
الیاف مصنوعی دارای خاصیت استاتیک بالایی هستند و بنابراین، انجام تکمیلهای ضد الکتریسیته ساکن به طور پایدار و بادوام بر روی این دسته از منسوجات ضروری است. مشخص شده است که دیاکسید تیتانیوم، اکسید روی، ویسکوز و نانو دیاکسید آنتیموان Nano antimony dioxide و همچنین دیاکسید قلع دارای اثر ضد الکتریسیته ساکن هستند، زیرا این مواد دارای رسانایی الکتریکی بوده که باعث فروپاشی مؤثر بار استاتیک میشوند.
ت) محافظت در برابر اشعه فرابنفش
دیاکسید تیتانیوم، اکسید روی، دیاکسید سیلیکون و دیاکسید آلومینیوم از جمله نیمههادیهایی هستند که بهعنوان مسدودکنندههای غیرآلی اشعه ماورایبنفش مورداستفاده قرار میگیرند. این مواد در ابعاد نانو، در جذب و پراکندگی اشعه ماورایبنفش دارای کارایی بالاتری هستند. به دلیل کوچک بودن اندازه ذرات، پراکندگی نورها در تقریباً 1/10 طولموج نور پراکنده غالب است و بنابراین برای پراکندگی اشعه UV در 400-200 نانومتر، اندازه ذرات بهینه موردنیاز حدود 40-20 نانومتر است. تکمیل محافظ در برابر اشعه ماورایبنفش برای پارچههای پنبهای، شامل تشکیل یکلایه نازک از دیاکسید تیتانیوم بر روی سطح پارچه پنبهای است که به نوبه خود UPF بسیار بالایی ایجاد میکند.
ث) پوشاک تکمیل شده با ذرات نانو
بهطورکلی، منسوجات تولید شده با ذرات نانو به دلیل ایجاد پوشش دافع آب، محافظت بالایی را به وجود میآوردند. چشم غیرمسلح نمیتواند لایه محافظی که تقریباً 100 نانومتر است را تشخیص دهد و این لایه، لباس را در برابر آب و کثیفی مقاوم میکند. همچنین وجود لایه نانومتری بر روی سطح منسوجات سبب ایجاد خواصی مانند تنفسپذیری، ایجاد حس راحتی، مقاومت در برابر چروک، وجود ثبات شستشویی کافی و غیره میشود. انجام چنین تکمیلهایی بر روی سطح منسوجات، از نظر طبیعت غیرسمی، دارای ارزشافزوده بالا و سازگار با محیط ریست است.
منسوجات کاربردی چشمانداز جدیدی از کاربردها را در زمینههای مختلف زندگی بشر موردتوجه قرار دادهاند. اغلب این کاربردها بسیار حیاتی هستند، بنابراین مواد با ویژگیهای کارایی بالا نقش مهمی در زندگی انسان مدرن ایفا میکنند. مطمئناً در اقتصاد درحالتوسعه سریع، رشد چنین مواد نساجی با سرعت بسیار زیاد موردتوجه خواهد بود. این توسعه و رشد، نهتنها بهعنوان نیروی محرکه برای انجام فعالیتهای تحقیقاتی در حوزه منسوجات و پوشاک عملکردی اهمیت دارد، بلکه تولید و فروش این منسوجات سود زیادی را برای تولیدکنندگان به همراه خواهد داشت.
♦ منابع مرتبط :
♦ لینک اشتراک گذاری :
♦ مطالب پیشنهادی :
-طبقهبندی، خواص و کاربرد نانوکامپوزیتهای پلیمری
-موارد استفاده و خواص الیاف نومکس چیست
-کنترل خونریزی با فناوری نانو الیاف
-عملکرد و کاربرد های منسوجات فنی
.
.
لطفاً ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.
![]() | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
تبلیغات
تبلیغات




































